یادگیری از موضوعات مهم محسوب میشود، از همین رو تصمیم داریم شما را با دیدگاههای مختلفی که در رابطه با یادگیری وجود دارد آشنا کنیم تا در ادامه بتوانید آن را تقویت کنید و از آن بهترین بهره را ببرید.
اهمیت داشتن مهارت های یادگیری
ویدئو اهمیت داشتن مهارت های یادگیری
وحید باقری
حدود 14 دقیقه
راهنمای مطالعه
عوامل تاثیر گذار در یادگیری
ضریب هوشی (IQ)
اهمیت مهارت یادگیری بهقدری زیاد است که تصمیم داریم طی یکسری سلسله ویدیو و متن در رابطه با آن صحبت کنیم، اما لازم است در درجه اول متوجه شویم که در دیدگاه گذشته چه عواملی روی یادگیری تاثیر داشتند؟!
یکی از مواردی که در گذشته روی یادگیری تاثیرگذار بهشمار میآمده، بحث ضریب هوشی یا IQ بوده است. در گذشته افراد معتقد بودهاند که یک فرد با ضریب هوشی بالا، یادگیری خوبی دارد و فردی که IQ آن پایین است، مهارت یادگیری پایینی دارد.
سیستم آموزشی
دیگر موضوعی که آن را نیز روی مهارت یادگیری تاثیرگذار میدانستند، بحث معلم بوده است. درواقع باید گفت درگذشته خانوادهها بچههای خود را از روستا یا ده نزد یک معلم (مکتب) میفرستادند تا علوم رایج در آن زمان مثل خواندن، نوشتن و ریاضیات را یاد بگیرند.
اما بعد از انقلاب صنعتی، سیستم آموزشی شکل گرفت، درواقع این سیستم همین مدارسی است که امروزه مشاهده میکنیم.
بنابراین خانوادهها نیز راغب شدند که فرزندان خود را به مدرسه بفرستند تا تحت یک سیستم آموزشی جامع آموزش ببینند و بتوانند در آینده شغل خوبی را پیدا کنند.
بنابراین باید گفت با این تغییرات یک نظام آموزشی متمرکز شکل گرفت و عوامل تاثیرگذار را معلم، سیستم آموزشی و بحث ضریب هوشی میدانستند.
تعریف یادگیری چیست؟
حال تصمیم داریم بررسی کنیم که یادگیری به چه معناست؟ درواقع ما اگر یک تعریف درست از یادگیری داشته باشیم، میتوانیم بررسی کنیم که آیا واقعا این عوامل تاثیرگذار و مهم هستند یا خیر!
تعریفی که میتوانیم از یادگیری داشته باشیم، این است که در حوزههای مختلف روانشناسی از یادگیری صحبت کردهاند.
برای مثال ما در روانشناسی رفتارگرا یک تعریف از یادگیری داریم و در روانشناسی اجتماعی هم یک تعریف دیگر از یادگیری داریم.
بنابراین میتوان گفت درحال حاضر نیز تعریف دقیق و واحدی از یادگیری وجود ندارد، زیرا هرکدام از تعریفها در هریک از حوزهها میتوانند یکدیگر را نقض کنند و زیر سوال ببرند.
تعریف یادگیری در روانشانسی رفتارگرا
مثلا تعریف یادگیری در روانشناسی رفتارگرا یعنی تغییر رفتار بر اثر تاثیرات محیطی؛ حالا سوال پیش میآید که اگر تغییر رفتاری رخ ندهد، یادگیری نیز اتفاق نیفتاده است؟
در روانشناسی رفتارگرا پاسخ به این سوال مثبت است، بنابراین میگوید اگر تغییری در رفتار آن فرد دیده نشود، یادگیری نیز اتفاق نیفتاده است. اما توجه داشته باشید که ممکن است حوزههای دیگر چنین چیزی را قبول نداشته باشند
ویژگی مشترک تعاریف یادگیری
اما نکته جالبی که وجود دارد، این است که تمام حوزههای مختلف در رابطه با دیدگاهی که از یادگیری دارند، در یک موضوع وجه اشتراک نیز دارند.
این وجه اشتراک این است که این آموزش رسمی و عمومی که در حال حاضر وجود دارد، موفق و اثربخش نیست.
این موضوع نیز در سطح جامعه کاملا حس میشود و از مردم بارها شنیدهایم که گفتهاند مدرسه یا سیستم آموزشی ما به درد نمیخورد.
اما واقعیت این است که در تمام نقاط دنیا سیستم آموزشی تقریبا به همین شکل است و سیستم آموزشی در تمام دنیا به درد نمیخورد. حالا چه اتفاقی افتاده است که مردم به چنین نتیجهای رسیدهاند؟
کم رنگ شدن آموزش متمرکز
زمانی که تعریفهای جدیدی از یادگیری بهوجود آمد، متخصصهایی که در این حوزه بودند اعلام کردند که این سیستم کارآمد نیست، اما چه اتفاقی افتاد که مردم هم به چنین نتیجهای رسیدند؟
علت این موضوع، فناوری اطلاعات است. امروزه مردم دسترسی بیشتری به وبسایتها و شبکههای اجتماعی دارند و مانند قدیم دسترسی به اطلاعات سخت نیست.
برای مثال فرض کنید در زمان گذشته، زمانی که تصمیم داشتید مهارتی را آموزش ببینید، بهجز کتاب و مراجعه به مرکزی که آموزشهای لازم را به شما بدهد، راهی وجود نداشت.
اما امروزه با یک سرچ ساده در گوگل میتوان به یک سایت که مشغول به فعالیت در آن حوزه است دسترسی پیدا کرد یا در یوتیوب موضوع موردنظر را سرچ کرد.
این موضوع باعث شده که نقش مدرسه، کتابهای درسی و دانشگاه خیلی کمرنگتر شود و مردم نیز به این نتیجه برسند.
مثالی ملموس
اگر بخواهیم یک مثال ملموس بزنیم، باید به اینستاگرام اشاره کنیم. لازم است بدانید که روزانه بیش از 50 میلیون نفر ایرانی در حال استفاده از این اپلیکیشن هستند.
مسلما این افراد یک آموزشی دیدهاند؛ اما سوال پیش میآید که در کدام کتاب درسی آموزش کار کردن با اینستاگرام وجود دارد؟ هیچکدام!
حال این قضیه چطور اتفاق افتاده است و چگونه این 50 میلیون نفر یاد گرفتهاند که با اپلیکیشن اینستاگرام کار کنند؟ در جواب باید گفت این قضیه بهصورت خودآموز بوده است.
اهمیت یادگیری فردی
در گذشته روند به این شکل بوده که یک فرد باید به شما آموزش میداده است، اما امروزه مردم از طریق یادگیری فردی در حال برطرف کردن نیازهای فردی خود هستند.
تعاریف یادگیری و آموزش
حال به دو تعریف میرسیم که این تعریفها قراردادی بین ما و شما هستند. تعریف اول بحث آموزش است. آموزش را بهمعنای تزریق دانش و مهارت از سمت معلم به سمت دانشآموز میدانیم. این همان چیزی است که در گذشته وجود داشته و به آن معتقد بودهاند.
تعریف دوم بحث یادگیری است. یعنی چی؟ یعنی تلاش فعال و دائمی دانشآموز یا دانشجو برای جستجو و جذب دانش و بهبود مهارت. در اینجا نقش کلیدی برعهده خود فرد یادگیرنده است و در بحث آموزش نقش کلیدی را معلم دارد.
به همین دلیل بوده که در گذشته مردم به اینکه پیش چه کسی آموزش ببینند اهمیت میدانند. اما امروزه این دغدغه خیلی کمتر شده و میتوان گفت هرچه به جلوتر میرویم، نقش آموزش کمرنگتر و نقش یادگیری بیشتر میشود.
البته این بدان معنا نیست که این دو تعریف از یکدیگر جدا هستند، زیرا ما بالاخره به جایی میرسیم که آموزش نقشش صفر میشود؛ نه!
ما هرچقدر که جلوتر نیز برویم، آموزش و یادگیری در کنار یکدیگر جواب میدهند، منتها صحبتی که وجود دارد، این است که نقش آموزش در حال کمرنگ شدن است و نقش کلیدی به یادگیری میرسد.
امروز و آینده در زمانهای هستیم که افراد با توانایی یادگیری چیزهای جدید، نسبت به بقیه موفقتر و جلوتر هستند؛ در صورتی که در گذشته اگر شما معلم خوبی داشتید، همه چیز تمام بود؛ اما الان داستان کاملا برعکس شده است.
یادگیری ارثی نیست
پس میتوان نتیجه گرفت که یادگیری ارثی نیست و یک نعمتی که ممکن است یکی داشته باشد و دیگری نداشته باشد نیست. درواقع یادگیری یک مهارت محسوب میشود و مثل هر مهارت دیگری با تمرین و تکرار میتوانید آن را بهدست آورید و آن را تقویت کنید.
جمع بندی
همانطورکه متوجه شدید، مهارت یادگیری از جمله مهارتهایی است که امکان تقویت آن وجود دارد، اما برای آنکه بتوانید نسبت به تقویت این مهارت اقدام کنید، لازم است که با تعریف این مهارت آشنا شوید. از همین رو ما در این متن و ویدیو هرآنچه باید بدانید را در اختیارتان قرار دادیم تا بهترین عملکرد را از خود نشان دهید.
سوالات متداول:
خیر، یادگیری یک مهارت ارثی نیست، بلکه اکتسابی است و شما باید نسبت به کسب و تقویت کردن آن اقداماتی را انجام دهید.
این وجه اشتراک این است که این آموزش رسمی و عمومی که در حال حاضر وجود دارد، موفق و اثربخش نیست.
ضریب هوشی و سیستم آموزشی از جمله عوامل تاثیرگذار بر یادگیری در زمان قدیم هستند.
دسته بندی های این مقاله:
برچسب های این مقاله:
وحید باقری هستم، رتبه 751 کنکور سراسری سال 95 و مدیر وب سایت گروه مشاوره ای رابین. از سال 95 تمرکزم بر روی مباحث مشاوره ای و اصول موفقیت در کنکور بوده. تا اینکه در سال 98 پس از کسب تجربه و دانش ارزشمند تصمیم گرفتم ثمره اون رو با دیگران به اشتراک بذارم.
فیلتر موضوعی
- آزمون های آزمایشی (۶)
- برنامه ریزی کنکور (۷)
- برنامه ریزی کنکور در تابستان (۳)
- رشته های انسانی (۲۰)
- رشته های تجربی (۳۴)
- رشته های ریاضی (۲۸)
- روز شمار کنکور (۳)
- روش مطالعه دروس تجربی (۵)
- روش مطالعه دروس عمومی (۹)
- مشاوره کنکور انسانی (۴۴)
- مشاوره کنکور تجربی (۵۷)
- مشاوره کنکور ریاضی (۵۲)
- معرفی دانشگاه ها (۳)
- مهارت های یادگیری (۱)