مدیریت زمان یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که هر دانش‌آموز برای موفقیت در تحصیل به آن نیاز دارد. در این مقاله به معرفی یکی از مؤثرترین روش‌های مدیریت زمان برای مطالعه و برنامه‌ریزی می‌پردازیم؛ تکنیکی به نام تایم بلاکینگ.
در این مقاله، قصد داریم توضیح دهیم که تایم بلاکینگ چیست، چه کاربردهایی دارد و چگونه می‌توان آن را به شکلی مؤثر در زندگی درسی به کار گرفت.
اگر شما هم از آن دسته دانش‌آموزانی هستید که تاکنون بارها برنامه‌ریزی کرده‌اید اما پس از چند روز از برنامه عقب افتاده‌اید، یا اگر احساس می‌کنید زمان دارید اما نمی‌دانید دقیقاً چه زمانی باید چه مطلبی را مطالعه کنید، این مطلب می‌تواند راهگشای شما باشد.
راهنمای مطالعه
تصور کنید روز شما همانند یک صفحه سفید در تقویم است. در روش تایم بلاکینگ، این صفحه را به بازه‌های زمانی مشخص تقسیم می‌کنید و در هر بازه، تنها یک فعالیت مشخص انجام می‌دهید.
برای مثال، تعیین می‌کنید که از ساعت ۸ تا ۹:۳۰ صبح فقط به مطالعه درس ریاضی بپردازید و هیچ کار دیگری انجام ندهید. پس از آن، ۱۵ دقیقه زمان برای استراحت اختصاص می‌دهید و سپس، از ۹:۴۵ تا ۱۱ به تست‌زنی درس فیزیک می‌پردازید.
برخلاف روش فهرست کارهای روزانه (To-Do List) که صرفاً مشخص می‌کند چه کارهایی باید انجام شود، در تایم بلاکینگ دقیقاً تعیین می‌شود که هر فعالیت در چه زمانی انجام می‌گیرد. این تفاوت ظاهراً ساده، تأثیر چشمگیری بر کارایی شما خواهد داشت.
با استفاده از تایم بلاکینگ، هر ساعت از روز هدف مشخصی دارد. این مسئله که توسط گروه مشاوره تحصیلی نیز توصیه می‌شود، باعث می‌شود هنگام شروع مطالعه، دچار سردرگمی نشوید که از کجا و با چه موضوعی شروع کنید.
زمانی که می‌دانید تکلیف هر لحظه از روزتان چیست، ذهن‌تان آرام‌تر است. داشتن یک برنامه مشخص باعث می‌شود با اعتماد بیشتری پیش بروید.
تایم بلاکینگ به شما کمک می‌کند از اتلاف وقت در شبکه‌های اجتماعی، تماس‌های بی‌مورد یا افکار پراکنده جلوگیری کنید.
با این روش، نه‌تنها به دروس اصلی مانند فیزیک و زیست می‌پردازید، بلکه زمان مشخصی برای استراحت، تفریح، پیاده‌روی و حتی دروس عمومی مانند دین و سلامت نیز در نظر می‌گیرید.
برای اجرای مؤثر این تکنیک، کافی است مراحل زیر را دنبال کنید:
ابتدا کارهایی را که باید در روز انجام دهید، یادداشت کنید. این فهرست می‌تواند شامل مرور فصل ۲ زیست‌شناسی، تست قرابت، شرکت در کلاس زبان، زمان استراحت، پیاده‌روی، مطالعه شیمی، زمان خواب و… باشد.
بررسی کنید در چه ساعاتی بیشترین انرژی و تمرکز را دارید. بهترین مشاور کنکور تجربی نیز توصیه می‌کند اگر صبح‌ها فعال‌ترید، مطالعه دروس دشوار را به آن زمان اختصاص دهید و اگر عصرها تمرکز بیشتری دارید، برنامه‌تان را متناسب با آن تنظیم کنید.
حالا زمان آن است که روزتان را به بلاک‌های ۹۰ دقیقه‌ای تقسیم کنید. در هر بلاک فقط روی یک فعالیت تمرکز داشته باشید. موبایل را کنار بگذارید، اعلان‌ها را خاموش کنید و به‌طور کامل درگیر فعالیت موردنظر شوید.
سپس، ۱۰ تا ۱۵ دقیقه استراحت در نظر بگیرید.
نمونه‌ای از برنامه روزانه:
و به همین ترتیب تا پایان روز ادامه دهید.
برای جلوگیری از خستگی ذهنی، زمان‌های استراحت خود را نیز از پیش مشخص کنید. بدانید که چه زمانی قرار است چای بنوشید، گوشی بررسی کنید یا فیلم ببینید.
در جلسات مشاوره انسانی نیز بر همین اصل تاکید می‌شود، زیرا این کار مانع از آن می‌شود که ذهن شما در برابر برنامه‌ریزی مقاومت کند.
اگر به هر دلیلی برنامه‌تان به‌درستی پیش نرفت، ناامید نشوید. بهتر است یک بلاک جبرانی در انتهای روز (مثلاً شب‌ها) در نظر بگیرید تا بتوانید فعالیت‌های عقب‌افتاده را در آن زمان جبران کنید.
اگر یک بلاک از برنامه عقب افتاد، برنامه را کنار نگذارید. مهم حفظ نظم است، نه اعمال فشار و اجبار.
درس خواندن مهم است، اما خواب، تغذیه، استراحت و تفریح نیز جزئی از برنامه‌ریزی سالم هستند. این موارد را حتماً در برنامه روزانه خود بگنجانید.
عملکرد شما منحصر به فرد است. ممکن است دوستی از ۶ صبح مطالعه را آغاز کند، اما شما در عصرها بازدهی بیشتری داشته باشید. مشاور تحصیلی کنکور ریاضی نیز بر این نکته تأکید دارد که باید خودتان را بشناسید و بر اساس توانایی‌ها و سبک زندگی‌تان برنامه‌ریزی کنید.
در پایان هر روز یا هفته، بررسی کنید کدام بلاک‌ها موفق بودند و در کدام‌ها دچار وقفه شدید. این بازنگری باعث می‌شود برنامه‌ریزی شما روزبه‌روز دقیق‌تر و واقع‌بینانه‌تر شود.
برنامه‌ریزی مؤثر لزوماً پیچیده نیست. تنها کافی است بدانید هر لحظه از روز را قرار است صرف چه کاری کنید.
تکنیک تایم بلاکینگ ابزاری ساده اما قدرتمند برای مدیریت زمان است که نه‌تنها در دوران تحصیل و آمادگی برای کنکور، بلکه در تمام مراحل زندگی می‌تواند نقش مهمی ایفا کند.
امیدواریم این راهنما بتواند به شما در داشتن یک برنامه‌ریزی اصولی، افزایش کیفیت مطالعه و بهره‌مندی بهتر از زمان کمک کند.
خیر، این تکنیک برای مدیریت تمام فعالیت‌های روزانه از جمله کار، ورزش، تفریح و استراحت نیز قابل استفاده است.
نه، کافی است از بلاک جبرانی در پایان روز یا هفته برای جبران استفاده کنید.
خیر، بسته به تمرکز و انرژی شما می‌توانند کوتاه‌تر یا بلندتر تنظیم شوند، اما ثبات در هر بلاک مهم‌تر از مدت آن است.
دسته بندی های این مقاله:
برچسب های این مقاله:
وحید باقری هستم، رتبه 751 کنکور سراسری سال 95 و مدیر وب سایت گروه مشاوره ای رابین. از سال 95 تمرکزم بر روی مباحث مشاوره ای و اصول موفقیت در کنکور بوده. تا اینکه در سال 98 پس از کسب تجربه و دانش ارزشمند تصمیم گرفتم ثمره اون رو با دیگران به اشتراک بذارم.
به یادگیری ادامه دهید…
