تفاوت های خلاصه نویسی

خلاصه‌نویسی یکی از مهارت‌های مهم در فرایند یادگیری است که می‌تواند در زمان مرور مطالب و به خاطر سپردن اطلاعات مؤثر واقع شود.

اما این که آیا خلاصه‌نویسی در تمامی دروس مفید است یا نه، موضوعی است که باید به دقت بررسی شود. در این مقاله قصد داریم به تفاوت‌های خلاصه‌نویسی در دروس حفظی و دروس محاسباتی و مسئله‌محور بپردازیم و به شما کمک کنیم تا درک بهتری از این فرآیند و کاربرد آن در هر یک از این دروس داشته باشید

پادکست تفاوت های خلاصه نویسی

آیا خلاصه‌نویسی ارزش وقت گذاشتن دارد؟

پاسخ به این سوال بستگی به نوع درس و نیاز شما به مرور مطالب دارد. خلاصه‌نویسی به‌طور کلی زمانی که نیاز به مرور سریع مطالب داریم، می‌تواند بسیار مفید باشد.

بسیاری از دانش‌آموزان در این زمینه از گروه مشاوره کنکور کمک می‌گیرند تا روش‌های مؤثر برای مطالعه و مرور مطالب را یاد بگیرند و از آن‌ها بهره‌مند شوند.

این کار باعث می‌شود که اطلاعات را دسته‌بندی کرده و در زمان‌های کوتاه‌تر، بتوانیم به راحتی به آن‌ها دسترسی پیدا کنیم.

بنابراین، در مواقعی که زمان محدود داریم و باید مطالب زیادی را در مدت زمان کوتاهی مرور کنیم، خلاصه‌نویسی می‌تواند یک ابزار کارآمد باشد.

با این حال، در برخی دروس، به‌ویژه دروس حفظی، ممکن است خلاصه‌نویسی نتواند همان تأثیرگذاری را داشته باشد که مطالعه و مرور کامل مطالب دارد.

در این دروس، مطالب اغلب باید به‌طور کامل خوانده و حفظ شوند و امکان فشرده‌سازی آن‌ها به‌راحتی وجود ندارد.

تفاوت دروس حفظی و محاسباتی

در دروس حفظی مانند دینی، فارسی، زبان و عربی که عمدتاً جنبه حفظی دارند، دانش‌آموزان باید اطلاعات را به‌طور کامل مطالعه کنند.

این دروس معمولاً شامل جملات و عباراتی هستند که به‌سادگی نمی‌توان آن‌ها را خلاصه کرد. به عنوان مثال، در درس شیمی وقتی می‌گوییم هیدروژن هفت ایزوتوپ دارد که برخی از آن‌ها پایدار و برخی ناپایدار هستند، این اطلاعات به‌شدت جنبه حفظی دارند و نمی‌توان آن‌ها را خلاصه کرد.

بنابراین در دروس حفظی باید با مطالعه و مرور مکرر این اطلاعات را به خاطر سپرد.

اگرچه در برخی دروس، مانند شیمی، که بخش‌هایی از آن‌ها به مفاهیم مربوط می‌شود، می‌توان از خلاصه‌نویسی برای دسته‌بندی مفاهیم استفاده کرد، اما در اکثر موارد برای مطالب حفظی نمی‌توان راهی برای خلاصه‌نویسی مؤثر پیدا کرد.

در این دروس، برخی از دانش‌آموزان سعی می‌کنند مطالب را خلاصه کنند، اما در بیشتر مواقع نتیجه کار تنها کاهش جزئی حجم مطالب است و ۸۰ درصد آن‌ها همانند قبل باقی می‌ماند.

مشاور تحصیلی کنکور تجربی می‌تواند به این دانش‌آموزان کمک کند تا روش‌های بهتری برای مرور و حفظ این مطالب پیدا کنند تا در نهایت نتیجه بهتری بگیرند.

به همین دلیل، خلاصه‌نویسی در این دروس باید به‌گونه‌ای انجام شود که حداقل ۴۰ تا ۵۰ درصد از مطالب حذف یا فشرده شوند تا به‌عنوان یک خلاصه واقعی به حساب آیند.

نکته‌برداری در مقابل خلاصه‌نویسی

بسیاری از دانش‌آموزان به‌طور نادرست از اصطلاح خلاصه‌نویسی برای یادداشت‌برداری استفاده می‌کنند. در واقع، نکته‌برداری و خلاصه‌نویسی دو فرآیند متفاوت هستند.

در نکته‌برداری، شما نکات مهمی را که در آزمون‌ها، تست‌ها یا از طریق درک شخصی‌تان آموخته‌اید، یادداشت می‌کنید. این نکات معمولاً به‌طور مستقیم به مطالب درسی شما اضافه می‌شوند و به درک بهتر شما از موضوعات کمک می‌کنند.

در مقابل، خلاصه‌نویسی به‌طور کلی هدفش کاهش حجم مطالب است. در این فرایند، مطالب باید به‌صورت مرتب و دسته‌بندی شده برای استفاده در مرورهای آینده آماده شوند.

خلاصه‌نویسی یک فرایند کاملاً شخصی است که هر فرد ممکن است روش خاص خود را داشته باشد. برخی افراد از نمودارها، جداول یا کلمات کلیدی برای فشرده‌سازی مطالب استفاده می‌کنند.

مشاور انسانی به دانش‌آموزان توصیه می‌کند که در این فرآیند، روش‌های مؤثری را انتخاب کنند تا بتوانند به بهترین شکل مطالب را مرور و یادگیری خود را تقویت کنند.

در نهایت، خلاصه‌نویسی به‌عنوان مرحله نهایی بعد از نکته‌برداری قرار می‌گیرد و هدف آن این است که مطالب به شکلی مختصر و قابل‌استفاده برای مرور درآید

خلاصه‌نویسی در دروس محاسباتی و مسئله‌محور

دروس محاسباتی و مسئله‌محور مانند ریاضی و فیزیک که بر روابط و فرمول‌ها تأکید دارند، معمولاً راحت‌تر می‌توانند خلاصه‌نویسی شوند.

در این دروس، به‌راحتی می‌توان روابط و فرمول‌ها را به‌طور ساده و شفاف نوشت و برای مرور سریع در دسترس قرار داد.

از آن‌جا که بیشتر مطالب این دروس به فرمول‌ها و روش‌های خاصی نیاز دارند، می‌توان آن‌ها را در قالب فرمول‌های ساده یا نمودارهایی که روابط مختلف را نشان می‌دهند، فشرده کرد.

به این ترتیب، دانش‌آموزان می‌توانند در زمان‌های کوتاه‌تر اطلاعات ضروری را مرور کنند.

مشاور تحصیلی کنکور ریاضی به دانش‌آموزان توصیه می‌کند که این نوع دروس را با استفاده از فرمول‌های خلاصه‌شده و نمودارهای ساده سازماندهی کنند تا بتوانند بهترین نتیجه را در زمان‌های محدود به دست آورند

چالش‌های خلاصه‌نویسی در دروس حفظی

در دروس حفظی که معمولاً پر از نکات مختلف و جزئیات متعدد هستند، خلاصه‌نویسی ممکن است پیچیده‌تر و چالش‌برانگیزتر باشد.

در این دروس، استفاده از نمودارها، نقشه‌های ذهنی یا جداول می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد، زیرا این ابزارها به‌طور مؤثری می‌توانند مفاهیم و نکات مختلف را به‌صورت بصری به هم متصل کنند.

با این حال، باید مراقب باشیم که در فرایند خلاصه‌نویسی هیچ‌کدام از اطلاعات مهم از قلم نیفتند. خلاصه‌نویسی در این دروس نباید باعث حذف اطلاعات ضروری شود، بلکه باید به‌گونه‌ای انجام شود که تمامی نکات کلیدی به شکلی فشرده در اختیار ما قرار گیرند.

نتیجه‌گیری

در نهایت، باید گفت که دروس محاسباتی و مسئله‌محور به دلیل ماهیتشان معمولاً راحت‌تر از دروس حفظی می‌توانند خلاصه‌نویسی شوند.

در این دروس، با نوشتن روابط، فرمول‌ها یا نمودارهای ساده، می‌توان مطالب را به‌طور مؤثری خلاصه کرد. اما در دروس حفظی، به‌ویژه دروسی که پر از نکات جزئی و مفاهیم مختلف هستند، خلاصه‌نویسی می‌تواند پیچیده‌تر و زمان‌برتر باشد.

با استفاده از روش‌های مختلف مانند نمودارها، نقشه‌های ذهنی و نکته‌برداری، می‌توان به‌طور مؤثری مطالب را فشرده کرد، اما باید همواره دقت کنیم که هیچ نکته‌ای از قلم نیفتد.

در نهایت، برای هر یک از دروس، باید روش مناسب خلاصه‌نویسی یا نکته‌برداری را انتخاب کرد و از آن در زمان‌های مناسب استفاده کرد.

در هر جایی که لازم است، مطالب را به زبان خودتان بنویسید و در مواقعی که باید، آن‌ها را به‌صورت ساده و شخصی خلاصه کنید تا در هنگام مرور و یادآوری مطالب، به راحتی به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.

امیدوارم این مقاله برای شما مفید بوده باشد و بتوانید از نکات مطرح شده در آن در فرایند یادگیری خود استفاده کنید.

سوالات متداول